Een overzicht van het lopende klinisch geörienteerde onderzoek op epilepsiegebied vindt u op de website van de Epilepsieliga.
- PREP-studie
De studie Priming van het epileptisch brein (PREP) is een gerandomiseerd onderzoek naar de effectiviteit van het tijdelijk toevoegen van transcutane nervusvagusstimulatie bij de start van een nieuw anti-epilepticum (Brivaracetam) in patiënten met focale epilepsie die niet aanvalsvrij zijn na behandeling met 2 verschillende anti-epileptica. Het onderzoek loopt van 2021 tot en met 2022. De volgende instanties zijn bij het onderzoek betrokken: Academisch Centrum voor Epileptologie (Kempenhaeghe en Maastricht UMC), Technische Universiteit Eindhoven, Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis, en het Maastricht UMC+. Contactpersoon: Angelique Remmers via prep@tue.nl.
- PRIOS-studie
Bij de studie PRopofol Intra-Operatieve SPES (PRIOS) wordt de invloed van propofol op lokale hersennetwerken in epilepsiepatiënten onderzocht. Tijdens electrocorticografie (ECoG) wordt Single Pulse Electrical Stimulation (SPES) uitgevoerd om bij te dragen aan het bepalen van het epileptogene gebied, en om het onderliggende hersennetwerk in kaart te brengen. SPES wordt herhaald als de patiënt onder narcose is, vlak voor de ECoG-explantatie. Vervolgens vergelijken de onderzoekers de twee SPES-netwerken om de invloed van propofol op de hersennetwerken te kunnen analyseren. Het onderzoek is in 2020 gestart en duurt ongeveer 2 jaar. Contactpersoon: Sifra Blok, UMC Utrecht.
- eCORTA-trial
Smartphones bevatten een schat aan data en kunnen ook ingezet worden om neurologische aandoeningen beter te monitoren. In het onderzoek eCORTA-trial wordt gekeken of epileptische aanvallen impact hebben op het smartphonegedrag. De onderzoekers betrekken hierbij verschillende parameters met als belangrijkste uitkomstmaat de tiksnelheid. Ze kijken niet alleen naar het effect van aanvallen, maar ook naar het effect van de anti-epileptica op het smartphonegedrag. Het doel is om met deze data te komen tot een betere monitoring van de veelvoorkomende cognitieve veranderingen bij epilepsie. Het onderzoek is in 2020 gestart en duurt ongeveer 3 jaar. Contactpersoon: dr. R.D. (Roland) Thijs, SEIN.
- EpiUltra studie: Ultrahoge veldsterkte MRI als voorbereiding op epilepsiechirurgie bij patiënten die 3T MRI-negatief zijn.
Het betreft hier onderzoek naar de meerwaarde van Ultra High Field MRI na een ‘negatieve’ 3T MRI. Bij 60 patiënten wordt een 7T-MRI uitgevoerd, 10 patiënten uit deze groep zullen ook een 9.4T scan ondergaan. Duur: 2020-2024. Contactpersoon: Rick van Lanen MUMC+.
- Gebruik van oorelektroden voor ambulant meten van het EEG bij kinderen met cognitieve problemen als gevolg van epilepsie
Met een langdurig simultaan EEG en neuropsychologisch onderzoek wordt de epilepsie in relatie met cognitieve problemen van kinderen met een gegeneraliseerde vorm van epilepsie in kaart gebracht. Door gebruik van de oorelektroden voor het meten van het EEG kan periodiek en laagdrempelig het effect van de behandeling gevolgd worden in de eigen leefomgeving van de kinderen. Duur: 2018-2022. Contactpersoon: Mireille Bourez, SEIN.
- AMICE-studie: Autoimmune epilepsy Modulated by IVIg – effects on Cortical Excitability
Antistoffen vormen een relatief nieuwe oorzaak voor epilepsie. Het is wel belangrijk deze te herkennen omdat deze vorm van epilepsie meestal niet of nauwelijks reageert op anti-epileptica, maar wel op immuuntherapie. Om de effecten van immuuntherapie te meten, zal in de AMICE studie tweemaal IVIg worden gegeven waarbij wordt gekeken naar de effecten op epilepsie, cognitie, maar ook naar de evolutie van de antistoffen. Daarnaast zal de verandering van de exciteerbaarheid van de hersenen door immuuntherapie worden beoordeeld met behulp van TMS-EEG. Inclusie is gestart, aanmelden kan via amice.neurologie@erasmusmc.nl.Contactpersonen: Yvette Crijnen/Maarten Titulaer, Erasmus MC.
- CONTACT-studie: effecten van radiofrequente thermoCOagulatie op hersenNeTwerkACTiviteit bij epilepsiepatiënten
Epilepsiechirurgie heeft tot doel patiënten, bij wie epileptische aanvallen niet met medicatie behandelbaar zijn, te genezen. In dit onderzoek bestuderen we of een lokale micro-chirurgische behandeling van de epilepsie-bron, namelijk radiofrequente thermocoagulatie, ook effecten heeft op hersenactiviteit elders in het brein. We onderzoeken of er een verband is tussen veranderingen van hersenactiviteit in het epilepsie-netwerk en de klinische uitkomst van deze behandeling. Met deze inzichten kunnen we deze patiëntengroep gerichter behandelen en voorlichten. Dit onderzoek kan behandelaars helpen te bepalen welk hersendeel bij een persoon met focale aanvallen ze het beste kunnen uitschakelen. Startdatum: januari 2023. Contactpersoon: dr. S. (Simon) Tousseyn, Kempenhaege.
- Betere aanvalsdetectie op maat: de eSTAMP trial
Epileptische aanvallen worden vaak gemist en kunnen leiden tot onveilige situaties. Voor deze situatie heeft het TeleConsortium de NightWatch ontwikkeld: een armbandje dat hartslag én beweging meet en op basis van algoritmes alarmeert bij aanvallen. De NightWatch is nu gebaseerd op ‘algemene’ algoritmes’ maar niet op basis van die van de patiënt zelf. We zien groot potentiëel voor een NightWatch 2.0 met nieuwe, gepersonaliseerde algoritmes. We ontwikkelen daarom met hulp van onze trial database een nieuwe, individu-gerichte NightWatch 2.0 en valideren de NightWatch in een thuis trial met speciale aandacht voor PROMs. Startdatum: september 2023. Contactpersoon: dr. R.D. (Roland)Thijs, SEIN.
- Niet-coderend bij epilepsie
Ernstige vormen van epilepsie hebben vaak een genetische oorzaak. In een aanzienlijk deel van de gevallen wordt die oorzaak echter niet gevonden. Dit onderzoek gaat op zoek naar erfelijke oorzaken buiten de genen zelf, in het niet-coderende DNA. Met nieuwe technologieën en stamcelmodellen worden stukjes DNA onderzocht die genen reguleren, en die mogelijk epilepsie kunnen veroorzaken als deze regulatie verstoord raakt. Dit onderzoek leidt tot nieuwe kennis over het ontstaan van de ziekte, betere mogelijkheden voor diagnostiek en op de lange termijn kunnen bijdragen aan nieuwe behandelingsmethodes. Startdatum: januari 2023. Contactpersoon: dr. T.S.(Stefan) Barakat, Erasmus MC.
- Klinische, elektrografische en metabole markers bij SNC1A-gerelateerde epilepsie
Een mutatie in het SCN1A-gen kan zich uiten in een spectrum van epilepsiesyndromen, variërend van koortsstuipen tot hete ernstige epileptische encefalopathie Dravet syndroom. Vroeg in het ziektebeloop is het vaak nog niet duidelijk welk fenotype zal ontstaan. Daarnaast is er nog weinig bekend over het beloop van de ziekte over de jaren en welke factoren daar op van invloed zijn. In het UMC Utrecht/Wilhelmina Kinderziekenhuis is in 2015 een cohort met patiënten met een SCN1A-mutatie opgezet, dat nu wordt uitgebreid. Het overkoepelende streven van onze projecten is zowel het identificeren van voorspellende markers vroeg in het ziektebeloop, als het beschrijven van het ziektebeloop over de jaren en de invloed van medicatie hier op. We maken gebruik van klinische data inclusief vragenlijsten en interviews, geavanceerde analyses van het eerste EEG na het aanvalsdebuut, en het metabole profiel zoals verkregen met een metabolomics analyse. Startdatum Metabolomics: april 2022. Contactpersoon: C.A. (Crista) Minderhoud. Voor meer informatie kan contact opgenomen worden via dravetresearch@umcutrecht.nl.
- RESQUE trial: Resective Epilepsy, Quality of life & Economical Evaluation
We weten dat resectieve epilepsiechirurgie een effectieve behandeling is voor een deel van de mensen met therapieresistente focale epilepsie. Toch worden veel minder mensen geopereerd dan verwacht mag worden op basis van epidemiologische gegevens. Wij vermoeden dat deze onderverwijzing gerelateerd is aan gebrek aan kennis bij zorgverleners en patiënten. Zo weten we bijvoorbeeld niet goed in hoeverre en op welke manier epilepsiechirurgie de kwaliteit van leven beïnvloedt. Ook de kosteneffectiviteit van epilepsiechirurgie is nog nooit eerder in Nederland onderzocht. Met dit landelijke onderzoek willen we deze factoren in beeld brengen. Dit moet leiden tot meer en betere kennis over de gevolgen van epilepsiechirurgie voor patiënten, hun naasten en de maatschappij. Deze kennis wordt gebruikt om patiënten en zorgverleners te informeren over het belang van tijdig doorverwijzen voor epilepsiechirurgie. Startdatum: september 2019. Contactpersoon: dr. K. (Kim) Rijkers, MUMC+.
- LEGIONE: A Study to Test the Efficacy, Safety, and Pharmacokinetics of Rozanolixizumab in Adult Study Participants With Leucine-Rich Glioma Inactivated 1 Autoimmune Encephalitis
Auto-immune encefalitis met antistoffen tegen leucine-rich glioma inactivated 1 (LGI1) is een van de meest voorkomende vormen van auto-immune encefalitis in Nederland en presenteert zich frequent met (focale) epilepsie. Patiënten reageren meestal goed op immuunmodulerende behandeling met corticosteroïden en/of intraveneuze immuunglobulines, maar gerandomiseerde placebogecontroleerde studies ontbreken en recidieven treden frequent op, waardoor vaak een langdurige behandeling nodig is. Deze fase 2-studie onderzoekt of toevoegen van de FcRn-inhibitor rozanolixizumab aan de standaardbehandeling de uitkomst op vlak van epilepsie en cognitie verbetert. Geïncludeerde patiënten worden gerandomiseerd en krijgen gedurende 24 weken wekelijks rozanolixizumab of placebo via subcutaan infuus bovenop de standaardbehandeling met IV methylprednisolon en oraal prednison. Startdatum: februari 2023. Contactpersoon: J. (Jeroen) Kerstens, Erasmus MC.
- The core and effects of epilepsy
Epilepsiechirurgie heeft een betere slagingskans als we weten waar in de hersenen de epilepsie vandaan komt. En de toepasbaarheid kan vergroot worden als we beter begrijpen wat het effect op de rest van de hersenen is. Bij deze studie gebruiken we het intra-operatieve electrocorticografie signaal om zowel de kern als het effect op de rest van de hersenen beter te begrijpen. Hiertoe meten we onder meer het signaal met hoge densiteit (veel elektroden) en hoge sampling frequentie (om ook naar hoog-frequente oscillaties te kunnen kijken), kijken we naar het effect van stimulatie, en passen we verschillende signaal analyse methoden toe. Recrutering van patiënten vindt plaats via SEIN en UMCU. Startdatum: 2019. Contactpersoon: M. (Maryse) van ’t Klooster, UMC Utrecht.
